Welke gevolgen hebben de coronamaatregelen voor mijn alimentatie?

Het coronavirus heeft een enorme invloed op ons maatschappelijk leven. De getroffen maatregelen trekken een wissel van ongekende omvang op de economie. Nu er geen twijfel over lijkt te bestaan dat het pakket corona noodmaatregelen van nog langere duur zal zijn, rijst bij veel alimentatiebetalers de vraag: kan ik nog wel aan mijn verplichtingen blijven voldoen? En, wat te doen als dat niet meer lukt: wat te doen als ik niet meer kan betalen?

In principe geldt als hoofdregel dat alimentatie (kinder- en partneralimentatie) kan worden gewijzigd bij gewijzigde omstandigheden. Een gewijzigde omstandigheid kan een terugval van het inkomen zijn. Maar het moet dan wel gaan om inkomensverlies dat niet verwijtbaar is en niet voor herstel vatbaar is.

Niet verwijtbaar

Het inkomensverlies is verwijtbaar als de alimentatiebetaler, gelet op de belangen van de alimentatie ontvanger, zich had moeten onthouden van de gedragingen die het inkomensverlies hebben veroorzaakt. Als de alimentatiebetaler zich door de corona maatregelen geconfronteerd ziet met een inkomensachteruitgang, en dit standpunt wordt goed onderbouwd, dan zal moeten worden vastgesteld dat er geen sprake is van een vrijwillig, en dus niet verwijtbaar, inkomensverlies.

Niet voor herstel vatbaar

Als vast komt te staan dat het inkomensverlies niet verwijtbaar is, dan moet vervolgens worden gekeken of het oude inkomen weer op korte termijn terugverdiend kan worden. Met andere woorden: kan de alimentatiebetaler het inkomensverlies herstellen? Bij het beantwoorden van deze vraag kan ook naar de vermogenspositie van de alimentatiebetaler worden gekeken. Het kan onder omstandigheden van de alimentatiebetaler worden gevraagd dat hij inteert op zijn vermogen om zo zijn inkomen aan te vullen. Als het inkomen herstelbaar is of op termijn zal zijn, dan zal er geen wijziging van de alimentatie plaatsvinden.

Vangnet

Als het inkomensverlies verwijtbaar is en niet hersteld kan worden, dan kan er tóch een wijziging van de alimentatie plaatsvinden als de alimentatiebetaler niet meer over voldoende middelen beschikt om in de noodzakelijke kosten van bestaan te voorzien of het resterende inkomen zakt beneden het niveau van 90% van de toepasselijke bijstandsnorm.

Zomaar stoppen met het betalen van alimentatie?

Wanneer de alimentatiebetaler van oordeel is dat er minder alimentatie betaald kan worden, dan zal deze zelf actie moeten ondernemen. Wijziging van de alimentatie zal bij de rechter verzocht moeten worden en daarvoor is steeds een advocaat nodig. Uiteraard is dit niet nodig wanneer u in overleg tot een regeling kunt komen.

De alimentatie kan echter niet eenzijdig worden verlaagd. Dat geldt voor iedere afspraak die u maakt: deze kan niet zonder instemming van de andere partij worden aangepast. Bovendien zal in veel gevallen de alimentatie zijn vastgelegd in een beschikking van de rechtbank. Dan wel zijn de afspraken vastgelegd in een overeenkomst (convenant of ouderschapsplan) en werd deze overeenkomst door de rechtbank bekrachtigd.

De alimentatie ontvanger kan daarom, op het moment dat de (volledige) alimentatie niet wordt betaald, de deurwaarder of het LBIO inschakelen om de achterstallige alimentatie te innen, bijvoorbeeld door het leggen van (loon)beslag. In veel andere gevallen zijn de alimentatie afspraken in een overeenkomst vastgelegd terwijl deze overeenkomst niet door de rechtbank werd bekrachtigd: de overeenkomst maakt dan geen onderdeel uit van een rechterlijke beschikking. In die laatste gevallen kan de alimentatie ontvanger deze afspraken niet afdwingen door tussenkomst van een deurwaarder of het LBIO. Dat wil niet zeggen dat deze afspraken geen waarde hebben. Afspraak is afspraak. De alimentatie ontvanger kan daarom alsnog naar de rechter stappen en vragen om de alimentatie afspraak vast te leggen in een rechterlijke beschikking (die dan vervolgens weer door tussenkomst van een deurwaarder of het LBIO kan worden afgedwongen). Als de alimentatie ontvanger deze stap naar de rechter zet, dan kan de alimentatiebetaler op zijn beurt aangeven dat er reden is om de alimentatie te wijzigen op grond van gewijzigde omstandigheden.

Wat kan ik het beste doen?

Wanneer het niet lukt om samen afspraken te maken over het (al dan niet tijdelijk) aanpassen van de alimentatie, neemt u dan contact op met een van de familierechtspecialisten van ons kantoor. Wij kunnen dan samen met u kijken wat er mogelijk is. In alle gevallen geldt, zeker in deze periode: wees redelijk en probeer te zoeken naar een oplossing die voor alle betrokkenen haalbaar is.

Contactpersoon