Bent u er met een handtekening onder de overeenkomst?

Als ondernemer vraagt u uw klant wellicht regelmatig om bijvoorbeeld een overeenkomst of een offerte voor akkoord te ondertekenen om de daarin genoemde afspraken vast te leggen. Liggen de gemaakte afspraken dan ook altijd voldoende vast? Het antwoord op deze vraag is nee. Uw klant kan later immers het standpunt innemen dat hij of zij de betreffende overeenkomst of offerte niet heeft ondertekend.

In dat geval is het goed om te weten dat artikel 159 lid 2 van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bepaalt dat een onderhandse akte waarvan de ondertekening door de partij, tegen welke zij dwingend bewijs zou leveren, stellig wordt ontkend, geen bewijs oplevert, zolang niet bewezen is van wie de ondertekening afkomstig is. De Hoge Raad heeft bepaald dat deze regel van bewijslastverdeling ook geldt als degene die stelt dat de betreffende handtekening onder een onderhandse akte niet de zijne is en feiten en omstandigheden ter adstructie van deze stelling aanvoert en niet slechts indien hij deze feiten en omstandigheden heeft bewezen (HR 28 februari 1997, r.o. 3.3. LJN: ZC2297, NJ 1997/330).

In het geval uw klant bijvoorbeeld stelt niet te hebben getekend omdat er op zijn paspoort of rijbewijs een andere handtekening staat, dan rust in beginsel op u de bewijslast om aan te tonen dat de betreffende persoon wel heeft getekend. Dat hoeft niet altijd einde oefening te zijn, omdat er feiten en omstandigheden aanwezig kunnen zijn waardoor aangenomen dient te worden dat de persoon die stelt niet te hebben getekend dit toch heeft gedaan. Dit speelde in onder andere in een door mij bij het Gerechtshof Den Haag behandelde zaak. Klik hier voor deze zaak (zie rechtsoverweging 6).  

Om te trachten een dergelijke lange en dure procedure te voorkomen raad ik aan om uw klant voor of bij ondertekening om diens paspoort of rijbewijs te vragen, zodat u de handtekening kunt controleren. Let op! U mag hiervan in beginsel geen kopie maken, maar u kunt wel de geboorteplaats, geboortedatum en het nummer van het identiteitsbewijs noteren.  

Indien u zeker wenst te zijn van uw zaak dan raad ik aan om bij voorbeeld overeenkomsten met een groot belang een authentieke akte te gebruiken (opgemaakt door bijvoorbeeld een notaris). Een authentieke akte levert tegen een ieder dwingend bewijs op van hetgeen de ambtenaar binnen de kring van zijn bevoegdheid omtrent zijn waarnemingen en verrichtingen heeft verklaard (artikel 157 lid 1 Rv.).

Mocht u worden geconfronteerd met een klant die stelt niet te hebben getekend of mocht u zelf geen handtekening hebben geplaatst terwijl uw wederpartij een andere mening heeft dan ben ik u graag van dienst.

mr. M.J.W. van Osch, advocaat.