Wraking
Tot voor kort hadden weinig niet-juristen ooit van wraking gehoord, maar de real life soap “Het Wilders Proces” heeft hier verandering in gebracht. Maar wat is wraking nu precies?
Een belangrijk element in de rechtspraak is de onpartijdigheid van de rechter. Wanneer een rechter niet, of niet voldoende, onpartijdig is, dient hij zich terug te trekken uit een zaak (verschonen), of kan hij door een van de betrokken partijen worden gewraakt.
Het recht op wraking is vastgelegd in het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). De procedure is geregeld in de wet en verder uitgewerkt in de wrakingsprotocollen van de diverse rechtbanken en gerechtshoven.
Indien tegen een rechter een verzoek tot wraking wordt ingediend, wordt de procedure direct geschorst. De rechter heeft dan de keuze om zich te laten vervangen, of indien hij het niet met het verzoek eens is, de wrakingskamer in te schakelen. De wrakingskamer bestaat uit een 3-tal andere, doorgaans zeer ervaren, rechters die het verzoek zullen beoordelen.
Tegen een uitspraak van de wrakingskamer is geen beroep mogelijk. Een rechter kan in dezelfde procedure wel opnieuw worden gewraakt, mits hiervoor nieuwe omstandigheden zijn. Wraking mag niet worden gebruikt om tijd te rekken.
Wraking is enkel gericht tegen de niet onafhankelijkheid van de rechter. Niet iedere onhandige handeling van een rechter brengt meteen met zich mee dat deze rechter niet, of niet voldoende, onafhankelijk is. In de praktijk worden veel verzoeken tot wraking dan ook afgewezen. In 2010 is een onderzoek naar wraking geweest. Van de 360 onderzochte verzoeken, waren er slechts 15 (4%) toegewezen.