Aansprakelijkheid & Evenementen: de Monstertruck
Aansprakelijkheid stuntteam
Indien het stuntteam niet de juiste veiligheidsvoorschriften in acht heeft genomen dan wel het voertuig voldeed niet aan de daarvoor geldende vereisten, dan zouden de bezoekers het stuntteam aansprakelijk kunnen stellen op grond van onrechtmatige daad.
Ook indien wel aan alle veiligheidsvoorschriften (waaronder de vergunning die door de gemeente is afgegeven) is voldaan, dan nog rust op het stuntteam een eigen verantwoordelijkheid dat het evenement onder veilige omstandigheden wordt gehouden. Wanneer het stuntteam vindt dat het publiek (nog steeds) te dicht rond het terrein staat waar de stunt plaatsvindt, dan zou op het stuntteam de verantwoordelijkheid kunnen rusten om het evenement af te blazen omdat sprake is van een (te) onveilige situatie.
Aansprakelijkheid organisator
In de krant stond dat de gemeente Haaksbergen niet aansprakelijk is, omdat dit uit de vergunning zou volgen. De vraag die ook gesteld kan worden is de volgende: Kan de organisator nog wel worden aangesproken, wanneer zij conform de vergunning heeft gehandeld. Bij de beantwoording van de vraag laat ik mogelijke richtlijn voor monstertrucks buiten beschouwing, los van de vraag of die richtlijn als regelgeving is aan te merken.
Indien een organisator een vergunning verkrijgt voor het organiseren van een evenement en vervolgens handelt conform die vergunning, dan betekent dat nog niet dat de organisator dan klaar is. De organisator heeft een eigen verantwoordelijkheid richting bezoekers en deelnemers om ervoor te zorgen dat het evenement zo veilig als mogelijk verloopt. Daarover hebben wij reeds diverse malen bericht, waaronder over het incident bij de Ronde van Vlaanderen.
In een oud arrest (10 maart 1972, NJ 1972, 278 (Vermeulen/ Lekkerkerker) is door de Hoge Raad geoordeeld dat “het verkregen zijn van zo’n vergunning degeen die overeenkomstig die vergunning handelt, dan ook niet vrijwaart voor de aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad. Dat dit niet anders is, indien door een partij tegen het verlenen van de vergunning tevoren bezwaren zijn ingebracht maar deze bezwaren zijn verworpen.”
Vrij vertaald betekent vorenstaande dat de organisator, ondanks het volgen van de vereisten zoals opgenomen in de betreffende verkregen vergunning, een eigen zorgplicht behoudt. Daarbij gelden de regels zoals vermeld in het zogeheten ‘Kelderluik arrest’, namelijk:
[1] Hoe gevaarlijker, hoe meer maatregelen;
[2] Hoe groter de kans op ongevallen/schade, hoe meer maatregelen;
[3] Hoe ernstiger de mogelijke schade/ongevallen kunnen zijn, hoe meer maatregelen;
[4] Alle in redelijkheid mogelijke maatregelen (waarbij ook gekeken wordt naar kosten-baten) moeten worden genomen.
Deze uitgangspunten gelden niet alleen bij evenementen waarbij deelnemers schade lijden, maar ook bij evenementen – zoals in Haaksbergen – waarbij niet-deelnemers (bezoekers) schade lijden.
Indien bijvoorbeeld het incident is veroorzaakt door een kapotte leiding waardoor de remmen van de monstertruck defect raakten, terwijl de monstertruck goed door de diverse keuringen is gekomen, dan kan het goed mogelijk zijn dat de organisator niet aansprakelijk is voor eventuele schade. De vraag die dan beantwoord dient te worden, is of de organisator met een dergelijk risico rekening hoefde te houden. Die vraag wordt niet altijd bevestigend beantwoord.
Aansprakelijkheid gemeente
Toeschouwers
De gemeente kan zich niet blind staren op het afgeven van de betreffende vergunning, meer in het bijzonder op een exoneratie van de aansprakelijkheid. Immers, de bezoekers zijn geen ‘partij’ bij de vergunning.
Daarnaast geldt dat als een geringe overtreding van een afgegeven voorschift (zoals vervat in een vergunning) tot zeer ernstige schade zou kunnen leiden, op de gemeente een zwaardere verplichting kan rusten tot het houden van toezicht. Dat zou er zelfs voor kunnen zorgen dat de gemeente de verplichting heeft een evenement af te gelasten, middels het intrekken van de betreffende vergunning.
De toeschouwers zouden de gemeente derhalve kunnen aanspreken op grond van onrechtmatig overheidshandelen.
Wat als de gemeente een onjuiste vergunning heeft afgegeven? Ook in dat geval zouden de toeschouwers de gemeente kunnen aanspreken op grond van onrechtmatig overheidshandelen.
Organisator
Ook de organisator zou de gemeente kunnen aanspreken, omdat de gemeente een niet correcte vergunning heeft afgegeven.
De aansprakelijkheid van de gemeente hangt af van “de omstandigheden van het geval, waaronder in de eerste plaats de inhoud van het gedane verzoek en hetgeen de gemeente daaromtrent heeft moeten begrijpen, en de aard en inhoud van de door de gemeente in antwoord daarop gegeven inlichtingen en hetgeen de belanghebbende daaromtrent heeft moeten begrijpen. Eerst indien de belanghebbende in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs erop heeft mogen vertrouwen dat hem juiste en volledige inlichtingen met een bepaalde inhoud werden gegeven, kan plaats zijn voor het oordeel dat het verstrekken van die inlichtingen, indien deze onjuist of onvolledig zijn, onrechtmatig is jegens de belanghebbende en dat de gemeente deswege jegens de belanghebbende aansprakelijk is doordat deze door die onjuiste of onvolledige inlichtingen, kort gezegd, op het verkeerde been is gezet.” Zie de uitspraak van de Hoge Raad van 25 mei 2012.
Of de gemeente in dat geval een beroep toekomt op een exoneratie van de aansprakelijkheid, hangt af van alle omstandigheden van het geval. De stelling dat de gemeente in het geval van een exoneratie nimmer aansprakelijk is, is te kort door de bocht.
Voor meer informatie over aansprakelijkheid bij evenementen, kunt u contact opnemen.