Ben je als ouder financieel aansprakelijk als jouw kind een strafbaar feit pleegt?
De meeste mensen weten dat zij als ouders wettelijk aansprakelijk zijn voor hun minderjarige kinderen als die schade toebrengen aan een ander. Maar hoever reikt die aansprakelijkheid? Kunnen ouders ook worden verplicht schadevergoeding te betalen aan de slachtoffers van een strafbaar feit, dat door hun kind is gepleegd? Ik licht het antwoord toe aan de hand van de zaak, die bekend staat als de “Facebookmoord”.
In die zaak hadden twee meisjes (Polly en Winsie) ruzie met elkaar. Winsie schreef vervolgens vervelende dingen over Polly op Facebook. Polly werd daarover zeer boos en vroeg haar vriend (Wesley) om maatregelen te nemen. Wesley schakelde vervolgens Jinhua in om Winsie te straffen. Jinhua heeft Winsie vervolgens neergestoken met een mes. Zij overleed enkele dagen later aan haar verwondingen. Zowel Jinhua, als de twee opdrachtgevers (Polly en Wesley) zijn door de rechtbank veroordeeld tot een celstraf en jeugd-tbs. De ouders van het slachtoffer (Winsie) hebben vervolgens een civiele procedure opgestart tegen de ouders van dader (Jinhua). Jinhua was namelijk pas 14 jaar toen hij de moord pleegde. Om die reden vonden de ouders van het slachtoffer dat de ouders van de dader (financieel) aansprakelijk waren voor hun schade. De rechtbank gaf hen gelijk om de volgende reden. Ouders zijn als wettelijk vertegenwoordigers én uit hoofde van hun gezag over een minderjarig kind aansprakelijk voor de schade, die door hun kind is toegebracht aan een ander. Wanneer een kind dus wordt veroordeeld voor een strafbaar feit, dan kunnen zijn ouders financieel aansprakelijk worden gesteld voor de schade. Het maakt echter verschil of de aansprakelijkheid wordt gebaseerd op de wettelijke vertegenwoordiging of op het ouderlijk gezag.
Als wettelijk vertegenwoordiger is de aansprakelijkheid gebaseerd op het feit dat je als ouder het minderjarige kind vertegenwoordigt. Als het minderjarige kind aansprakelijk is, dan zijn de ouders dat dus ook. In de zaak van Jinhua leidde dit tot een vervelende uitkomst. Jinhua had met opzet gehandeld, zodat zijn ouders geen beroep konden doen op hun aansprakelijkheidsverzekering. Zij moesten de schade dus van hun eigen geld vergoeden. Waren de ouders op grond van hun ouderlijk gezag over Jinhua aansprakelijk gesteld, dan zou de aansprakelijkheidsverzekering de schade wél vergoeden.
Voor aansprakelijkheid op grond van het ouderlijk gezag bestaat bovendien een uitzondering voor gedragingen van kinderen tussen de 14 en 16 jaar oud. Als ouders kunnen aantonen dat hen niet kan worden verweten dat zij het strafbare feit van het kind niet hebben tegengehouden, dan zijn zij niet zelf aansprakelijk. In dat geval hoeven zij zelf geen schade te vergoeden. Deze uitzondering geldt overigens niet voor kinderen jonger dan 14 jaar. Voor kinderen tot 14 jaar zijn ouders met gezag altijd aansprakelijk.
Aangezien de uitkomst financieel grote gevolgen voor de ouders heeft, is het van groot belang dat ouders in zulke zaken een gespecialiseerde advocaat inschakelen. De ouders van Jinhua hebben hoger beroep ingesteld, in de hoop op een betere uitkomst.
Is jouw kind veroordeeld voor een strafbaar feit en word jij als ouder aansprakelijk gesteld? Neem dan contact op met Marie-José Stoffijn, advocaat strafrecht en familierecht.