Scheiden… en de kinderen dan?

Eind februari van dit jaar heeft een commissie onder leiding van André Rouvout verslag gedaan van een opdracht die als volgt luidde:
“kom met concrete actielijnen en oplossingsrichtingen om schade bij kinderen als gevolg van scheidingen te voorkomen en richt daartoe een Platform in waarin de belangrijkste (uitvoerings)organisaties vertegenwoordigd zijn.”

Na een schets van de context van de opdracht komt de commissie met een onderscheid van de verschillende fases en de uitdagingen die bij elke fase horen. De commissie onderscheidt de volgende fases en uitdagingen:

De volgende fases kunnen worden onderscheiden: •
Fase 1: begin ouderschap 
Fase 2: relatieproblemen 
Fase 3: uit elkaar 
Fase 4: rechtsgang 
Fase 5: na de scheiding

De uitdagingen die bij elke fase horen zijn de volgende:
Voor de relatie: Uitdaging: hoe borgen we als samenleving dat onze kinderen en jongeren worden voorbereid op het krijgen en onderhouden van een (goede) relatie? Welke rol kunnen scholen daarin spelen?
Fase 1: Uitdaging: Partners worden ouders. Hoe kunnen we part­ners ondersteunen als ze samen ouders worden? Hoe kunnen we hen helpen om de relatie niet alleen ‘bevallings­proof’ te maken, maar ook ‘babyproof’?
Fase 2: Uitdaging: Hoe signaleren we tijdig (ernstige) relatieproblemen? Welke ondersteuning en interventies zijn beschikbaar? Zijn die ook bekend en toegankelijk? Hoe krijgen we de kinderen tijdig in beeld? En: hoe bereiken we kwetsbare groepen die hulpmijdend zijn?
Fase 3: Uitdaging: Hoe zorgen we ervoor dat het normaal is dat ouders hulp zoeken bij een scheiding? En ook hier weer: hoe organiseren we een overzichtelijk en toegankelijk aanbod en hoe bereiken we kwetsbare groepen die hulpmijdend zijn?
Fase 4: Uitdaging: Hoe ontwikkelen we een verbeterde, op de-escalatie gerichte rechtsgang, waarin de behoeften van zowel de scheidende ouders als die van het kind en de positie en het belang van kinderen meer gewaarborgd kunnen worden?
Fase 5: Uitdaging: Hoe zorgen we ervoor dat het kind na de scheiding niet de dupe wordt van voortslepende conflicten? Hoe kan (beter) worden geborgd dat rechterlijke uitspraken en regelingen en gemaakte afspraken worden nagekomen? Hoe geven we het uitgangspunt van blijvend contact met beide ouders beter vorm?

De conclusie na het lezen van het verslag mag zijn dat er nog veel winst te behalen is bij het verstrekken van informatie en het betrekken van diverse netwerken bij de begeleiding van mensen die gaan scheiden. Door in een vroeger stadium al voorlichting te geven over relaties, het omgaan met het beëindigen van een relaties en de impact op kinderen, is voor kinderen èn ouders in een echtscheiding meer rust te bereiken. 

Er zijn veel verschillende instanties die hulp verlenen bij scheiding. Door in te zetten op meer samenwerking tussen de verschillende instanties en en informatie verstrekking aan partners kan een “vecht”-scheiding voorkomen worden. 

Kernboodschap van het verslag is dat voorkomen moet worden dat kinderen de dupe worden van een scheiding en daar hun hele leven schade van ondervinden.

De commissie Rouvout adviseert om lokaal een gemeentelijk scheidingsloket in te richten waarin aandacht is op het toerusten, faciliteren en begeleiden van de partners, hun kinderen en hun omgeving in de overgang naar de nieuwe situatie. Van meet af aan is continue aandacht voor het belang en de positie van het kind via een steunfiguur cruciaal.

Totdat er een gemeentelijk scheidingsloket zal zijn kunt u alle gewenste informatie over echtscheiding en de gevolgen daarvan uiteraard ook verkrijgen via onze familierechtadvocaten die tevens mediator zijn.

Astrid Waals,
familierechtadvocaat en mediator