Mijn ex gaat samenwonen, wat betekent dat voor mij?

Wanneer het tot een scheiding komt, wenst men over het algemeen de banden met de ex partner zo veel mogelijk los te snijden. Wanneer u echter samen kinderen heeft, of wanneer er een partneralimentatieverplichting geldt, blijft u –soms tegen wil en dank- aan elkaar verbonden. Het handelen van uw ex partner kan dan gevolgen hebben voor u. In dit artikel leg ik uit welke financiële gevolgen het voor u kan hebben, wanneer uw ex partner gaat samenwonen.

U betaalt kinderalimentatie

Sinds 1 januari 2015 geldt de Wet Hervorming Kindregelingen. Als gevolg van deze wet, ontvangt de alleenstaande ouder bij wie de kinderen wonen, niet langer de alleenstaande ouderkortingen. In plaats daarvan ontvangt hij/zij een kindgebonden budget inclusief alleenstaande ouderkop. Dit bedrag kan oplopen tot ca. € 340,- per maand, voor 1 kind. Bij meerdere kinderen ligt het kindgebonden budget nog hoger.

Het advies van de Werkgroep Alimentatienormen bij de invoering van deze regeling was om het kindgebonden budget af te trekken van de behoefte van de kinderen. Het bedrag dat resteert is het “eigen aandeel” van de ouders. Dit eigen aandeel moet naar rato van draagkracht worden verdeeld. De Werkgroep Alimentatienormen schrijft het Trema rapport. Daarin staan aanbevelingen opgenomen voor rechters voor de berekening van kinderalimentatie. Dit advies is niet door alle rechtbanken gevolgd, omdat dit over het algemeen leidt tot een forse verlaging van de alimentatie. Zie ook mijn artikel: kinderalimentatie, hoe zit dat nu?

Naar aanleiding van alle commotie rondom het kindgebonden budget, heeft de Werkgroep zich opnieuw over de kwestie gebogen. Vorige week heeft zij haar eerder ingenomen standpunt bevestigd: het kindgebonden budget moet worden afgetrokken van de behoefte. In veel gevallen, resteert en na aftrek een minimaal, of zelfs geen eigen aandeel. De bijdrage van de niet verzorgende ouder, daalt als gevolg van deze regeling fors. Wanneer er geen eigen aandeel is, hoeft de niet verzorgende ouder zelfs niets te betalen; ook als hij daarvoor wel voldoende draagkracht zou hebben.

Wat nu als uw ex partner gaat samenwonen? Dan krijgt hij/zij een toeslagpartner. Diens inkomen is mede bepalend voor de hoogte van het kindgebonden budget. In veel gevallen heeft uw ex partner dan helemaal geen recht meer op deze overheidstoelage. Dat betekent dat er geen bedrag meer van de behoefte wordt afgetrokken en dat u moet meedelen in de volledige behoefte van de kinderen. Uw alimentatie zal zeer waarschijnlijk stijgen.

Dan vraagt u zich af: “Maar hoeft de nieuwe partner dan niet mee te betalen?”

Deze vraag is niet eenduidig te beantwoorden, wanneer uw ex partner niet is gehuwd. De Hoge Raad heeft deze vraag in het verleden ontkennend beantwoord. Echter onlangs is het Hof Den Haag de andere kant opgegaan en heeft dit Hof wel een onderhoudsverplichting voor de niet gehuwde stiefouder aangenomen. Zie ook ons artikel: Is samenlevende stiefouder verplicht om voor zijn stiefkinderen te betalen?

Wanneer uw ex opnieuw trouwt en de kinderen zijn op zijn/haar adres ingeschreven, dan is de nieuwe echtgeno(o)t(e) tot op heden wel mede onderhoudsplichtig voor uw kinderen. Dit ondanks dat er onlangs een wetsvoorstel is ingediend, op basis waarvan de stiefouder niet langer onderhoudsplichtig zou zijn. Dat heeft het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch op 16 april jl. nog eens bekrachtigd.

Kortom: wanneer uw ex partner gaat samenwonen, zal in veel gevallen uw alimentatie stijgen. Er is een kans dat de nieuwe partner mede onderhoudsplichtig wordt. Dit is echter afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

U ontvangt kinderalimentatie

Sinds 1 april 2013 is alimentatie niet meer gebaseerd op de werkelijke woonlasten van de onderhoudsplichtige, maar op een forfaitair (vastgesteld) bedrag. Dit forfaitaire bedrag wordt gesteld op 1/3 van het netto besteedbaar inkomen van de betaler. Omdat het een vastgesteld bedrag is, heeft samenwonen in beginsel dan ook geen effect op de draagkracht. Dit kan onredelijk voelen voor de ontvanger, wanneer de werkelijke woonlast van de betaler een stuk lager ligt dan de forfaitaire last.

Op dit punt lijkt de jurisprudentie alle kanten op te gaan. In sommige gevallen houdt de rechtbank rekening met de werkelijke –lagere- woonlast. Op 9 april jl. heeft het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch in een uitspraak echter aangegeven geen reden te zien om bij een lagere woonlast af te wijken van de forfaitaire norm.

Kortom: wanneer uw ex partner gaat samenwonen, is het sterk afhankelijk van de feiten en omstandigheden (en waar u procedeert) of uw alimentatie verhoogd kan worden als gevolg van de omstandigheid dat uw ex partner minder woonlasten heeft.

U betaalt partneralimentatie

Wanneer uw ex partner gaat samenwonen, vervalt uw onderhoudsverplichting definitief. Er moet dan wel sprake zijn van een affectieve (1) en duurzame (2) relatie waarbij er sprake is van wederzijdse verzorging (3), waarbij wordt samengewoond (4) en een gemeenschappelijke huishouding wordt gevoerd (5).

U kunt zich voorstellen dat dit soms lastig te bewijzen is.

U ontvangt partneralimentatie

Wanneer uw ex partner gaat samenwonen, heeft dit doorgaans als gevolg dat hij/zij de woonlasten kan delen met de nieuwe partner. In veel gevallen zal de draagkracht van uw ex partner daardoor stijgen. Dit kan een wijziging van omstandigheden opleveren, als gevolg waarvan u om een hogere alimentatie kunt verzoeken. Er moet aan uw zijde dan wel voldoende behoefte zijn.

Zoals u hierboven leest, leidt het samenwonen van uw ex partner in veel gevallen tot een wijziging van de alimentatie. Op welke manier en in hoeverre er wijziging plaatsvindt is afhankelijk van de feiten en omstandigheden. De familierechtadvocaten van Van As advocaten kijken graag met u naar uw situatie.

Mr. Martine Gruiters, familierechtadvocaat