Echtscheidingsmisverstand: kinderen van 12 jaar en ouder mogen zelf beslissen waar ze wonen

Regelmatig krijg ik de opmerking of de vraag van cliënten dat kinderen van 12 jaar en ouder toch zelf mogen beslissen waar ze (bijvoorbeeld) willen wonen.

Nee. Dit is niet juist. Kinderen van 12 jaar en ouder mogen dit niet zelf beslissen. Dit is een hardnekkig misverstand. Tot het moment dat kinderen 18 jaar oud zijn, zijn het de ouders die de beslissingen nemen. Dit is hún verantwoordelijkheid.

Het zou ook niet wenselijk zijn als het kind mag kiezen. Wanneer een ouder aan het kind zou vragen waar hij of zij wil wonen, betekent dit dat het kind een keuze moet maken tussen zijn of haar moeder en vader. Een kind kan en hoort niet te kiezen tussen de ouders. Een beslissing nemen over zulke zaken is een verantwoordelijkheid die niet bij het kind hoort.  

Het is natuurlijk wel zo dat een kind in de puberleeftijd zijn of haar eigen mening heeft. Hier moet ook zeker naar geluisterd worden. Dit gebeurt ook. Als ouders namelijk verwikkeld zijn in een juridische procedure, bijvoorbeeld over de hoofdverblijfplaats van het kind, dan wordt een kind van 12 jaar en ouder door de rechter uitgenodigd voor een gesprek. Het kind kan dan aan de rechter laten weten wat hij of zij vindt.

Luisteren naar kinderen is echter iets anders dan dat kinderen zelf mogen beslissen. Als ouders er niet zelf uitkomen, dan beslist de rechter. Hierbij kijkt de rechter naar wat de ouders willen en naar wat het kind wil. De rechter beslist evenwel niet altijd overeenkomstig hetgeen het kind wil. Het kan namelijk in het belang van het kind zijn om toch een andere beslissing te nemen.

In een oude zaak van mijzelf nam de rechter een andere beslissing dan wat de kinderen wilden. Partijen lagen in echtscheiding en zij hadden twee tienerdochters. Partijen waren het niet eens over waar de kinderen gingen wonen. Ik had namens moeder gevraagd dat dit bij haar zou zijn. De dochters hadden bij de rechter evenwel aangegeven bij vader te willen wonen. Waarom? Zij moesten voor hun vader zorgen, omdat hij een alcoholprobleem had. Toch heeft de rechter beslist dat zij bij moeder gingen wonen. De rechter vond het niet in het belang van de kinderen dat zij bij hun vader gingen wonen. Het is niet de taak van de kinderen om voor hun vader te zorgen. De rechter heeft dus anders beslist dan de kinderen wilden. Dit in hun belang.

Maaike Goes, advocaat